کایا کالاس کیست؟ | «بانوی آهنین» اروپا که روسیه حکم بازداشتش را صادر کرد

رویداد۲۴ | کایا کالاس، نخست‌وزیر سابق استونی که به دلیل مواضع سرسختانه‌اش در برابر روسیه به «بانوی آهنین جدید اروپا» شهرت یافته است، از اول دسامبر ۲۰۲۴ رسماً کار خود را به عنوان نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی و همچنین نایب‌رئیس کمیسیون اروپا آغاز کرد. انتصاب او در یکی از کلیدی‌ترین مقاطع تاریخ معاصر اروپا و همزمان با ریاست جمهوری دونالد ترامپ، جنگ روسیه و اوکراین، نفوذ چین و تنش‌های خاورمیانه نشان از چرخشی مهم در رویکرد اتحادیه اروپا به مسائل ژئوپلیتیک دارد.

بیوگرافی کایا کالاس

کایا کالاس در ۱۸ ژوئن ۱۹۷۷ در تالین، استونی، در خانواده‌ای با سابقه سیاسی و تجربیات تلخ از دوران شوروی به دنیا آمد. پدر او، سیم کالاس، از چهره‌های برجسته سیاسی استونی است که سمت‌هایی، چون نخست‌وزیری و کمیسر اروپا را در کارنامه دارد. با این حال، این تاریخچه خانوادگی مادرش است که بیشترین تأثیر را بر جهان‌بینی او گذاشته است. در جریان تبعید‌های دسته‌جمعی شوروی در سال ۱۹۴۹، مادرش کریستی، در حالی که تنها شش ماه داشت، به همراه مادربزرگ و جدش به عنوان «دشمنان دولت» به سیبری تبعید شدند و تا سال ۱۹۵۹ اجازه بازگشت به استونی را نیافتند. این تجربه خانوادگی، دیدگاه او نسبت به روسیه را شکل داده است، تا جایی که او در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «شرارت استالینیستی در روسیه زنده است».

کالاس پیش از ورود به سیاست، یک وکیل موفق و متخصص در حقوق رقابت اروپا بود. او در سال ۱۹۹۹ با مدرک لیسانس حقوق از دانشگاه تارتو فارغ‌التحصیل شد و در سال ۲۰۱۰ مدرک کارشناسی ارشد اجرایی مدیریت بازرگانی (EMBA) را از مدرسه بازرگانی استونی دریافت کرد. او در شرکت‌های حقوقی معتبری در پاریس و هلسینکی کار کرده و در سال ۲۰۰۲ به عضویت کانون وکلای استونی درآمد. این پیشینه حقوقی و اقتصادی، درک عمیقی از سازوکار‌های درونی اتحادیه اروپا به او بخشیده است.

کایا کالاس نماینده پارلمان استونی

مسیر سیاسی کایا کالاس با پیوستن به حزب اصلاح استونی در سال ۲۰۱۰ آغاز شد. او به سرعت پله‌های ترقی را طی کرد و از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ به عنوان نماینده پارلمان استونی فعالیت کرد. موفقیت بعدی او در سطح اروپا از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ بود که به عنوان نماینده استونی در پارلمان اروپا انتخاب شد. در این دوره، او بر روی استراتژی بازار واحد دیجیتال، سیاست‌های انرژی و روابط با اوکراین تمرکز کرد و به دلیل درک عمیقش از مسائل فناوری، از سوی نشریه پولیتیکو به عنوان یکی از ۴۰ نماینده تأثیرگذار پارلمان اروپا معرفی شد.

بیشتر بخوانید: خوزه پپه موخیکا که بود؟ | فقیرترین رییس جمهور دنیا که در نبرد با سرطان مغلوب شد

در سال ۲۰۱۸، او به عنوان اولین رهبر زن یک حزب سیاسی بزرگ در استونی، ریاست حزب اصلاح را بر عهده گرفت که در کارنامه سیاسی او بود که راه را برای رسیدن به بالاترین مقام اجرایی کشورش هموار کرد. در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱، کایا کالاس به عنوان اولین نخست‌وزیر زن در تاریخ استونی سوگند یاد کرد.

نخست‌وزیری کایا کالاس و موضع سرسختانه در برابر روسیه

دوران نخست‌وزیری کایا کالاس با تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ همزمان شد؛ رویدادی که رهبری او را در سطح بین‌المللی برجسته کرد. او استونی را به یکی از سرسخت‌ترین حامیان اوکراین تبدیل کرد. بر اساس آمارها، استونی تحت رهبری او، بیش از هر کشور دیگری در جهان، به نسبت تولید ناخالص داخلی سرانه، تجهیزات نظامی به اوکراین ارسال کرد. این رویکرد قاطعانه باعث شد که نشریه نیو استیتسمن به او لقب «بانوی آهنین جدید اروپا» را بدهد.

کالاس همواره از تحریم‌های شدید علیه روسیه حمایت کرده و در اظهارنظری مشهور، سفر شهروندان روس به اتحادیه اروپا را «یک امتیاز و نه یک حق انسانی» خوانده است. او همچنین یکی از مخالفان اصلی هرگونه توافق صلحی بود که منجر به واگذاری بخشی از خاک اوکراین به روسیه شود.

این مواضع او تا جایی پیش رفت که در فوریه ۲۰۲۴، دولت روسیه حکم بازداشت او را به اتهام دست داشتن در برداشتن یادبود‌های جنگ جهانی دوم دوران شوروی صادر کرد؛ اقدامی که کالاس آن را یک «تاکتیک ارعاب» خواند.

جنجال‌ها در دوران کاری کایا کالاس

دوران نخست‌وزیری کایا کالاس با وجود محبوبیتش خالی از جنجال نبود. در اوت ۲۰۲۳، رسانه‌ها فاش کردند که شرکت حمل‌ونقلی که همسرش، آروو هالیک، در آن سهام داشت، پس از تهاجم روسیه به اوکراین به فعالیت‌های تجاری خود در روسیه ادامه داده است. این افشاگری با توجه به درخواست‌های مکرر خود کالاس از شرکت‌های استونیایی برای قطع روابط تجاری با روسیه، فشار سیاسی سنگینی بر او وارد کرد. نظرسنجی‌ها نشان می‌داد که اکثریت مردم استونی معتقد بودند او باید استعفا دهد. با این حال، کالاس از استعفا خودداری کرد و این اتهامات را «شکار جادوگر» توسط مخالفان سیاسی خود خواند. او و شرکت مذکور ادعا کردند که این فعالیت‌ها صرفاً برای کمک به یک مشتری استونیایی برای پایان دادن به تولید خود در روسیه بوده است.

کایا کالاس در مقام دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا

انتصاب کایا کالاس به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در اول دسامبر ۲۰۲۴ اتفاق افتاد و او به همراه رئیس شورای اروپا به اوکراین سفر کرد و با قاطعیت اعلام کرد: «اتحادیه اروپا می‌خواهد اوکراین در این جنگ پیروز شود».

اقدامات اولیه او همچنین شامل هشدار به دولت گرجستان در مورد سرکوب معترضان و استقبال از سقوط رژیم اسد در سوریه بوده است.

کالاس همچنین موضعی سخت در قبال چین اتخاذ کرده و گفته است که پکن باید به دلیل حمایتش از تهاجم روسیه «هزینه بیشتری» بپردازد.